ανάλυση

Η διάλυση μιας σύνθετης ουσίας στα συστατικά της· το λιώσιμο μιας ουσίας· η διαίρεση του λόγουσε στοιχεία και η εύρεση της μεταξύ τους σχέσης· λεπτομερειακή έκθεση των στοιχείων μιας θεωρίας ή ενός φιλοσοφικού συστήματος· η μελέτη των στοιχείων ενός έργου· η διάλυση των χημικών δεσμών μιας ένωσης. Α. ονομάζεται επίσης και μέρος της μεθοδολογίας της στατιστικής που ασχολείται με τη μελέτη των στατιστικών στοιχείων. α. δύναμης.Η αντικατάσταση μιας δύναμης με άλλες δυνάμεις που έχουν προκαθορισμένους φορείς και προκαλούν το ίδιο αποτέλεσμα. Η α.δ. είναι πολλές φορές απαραίτητη για την αντιμετώπιση προβλημάτων της μηχανικής και γενικότερα της φυσικής και αποτελεί αντίθετη πράξη από τη σύνθεση δυνάμεων. Οι δυνάμεις στις οποίες αναλύεται μια δύναμη (συνιστώσες) έχουν διευθύνσεις αυθαίρετες ή διαλεγμένες σκόπιμα και ίδιο σημείο εφαρμογής με την αρχική δύναμη (συνισταμένη). α. και σύνθεση. Δύο διαφορετικές επιστημονικές και φιλοσοφικές μέθοδοι που χρησιμοποιούνται στη μελέτη των κοινωνικών και φυσικών φαινομένων. Οι μέθοδοι αυτές είναι αντίθετες αλλά και συμπληρωματικές, γιατί με την α. διασπάται το φαινόμενο σε στοιχεία και με τη σύνθεση συσχετίζεται με άλλα γεγονότα και φαινόμενα μέσα σε ένα ευρύτερο πλαίσιο. Στους διαλεκτικούς φιλοσόφους, η λογική α. και σύνθεση αποτελούν τη διαλεκτική ενότητα της νόησης. Στους οπαδούς του διαλεκτικού υλισμού, η ενότητα της λογικής α. και σύνθεσης είναι η ίδια με την ενότητα α. και σύνθεσης των υλικών πραγμάτων. Στα μαθηματικά, η α. ξεκινά με την παραδοχή ότι είναι σωστή και δυσμενής η αλήθεια που πρόκειται να αποδειχτεί και μετά από τις συνέπειες που συνεπάγεται αυτή η παραδοχή, καταλήγει σε κάποιο μαθηματικό συμπέρασμα που συμφωνεί ή είναι αντίθετο προς άλλα μαθηματικά συμπεράσματα που έχουν ήδη αποδειχτεί. Αντίθετα, η σύνθεση ξεκινά από μία μαθηματική αλήθεια που έχει την ισχύ αξιώματος ή από προηγούμενες αποδείξεις και στην πορεία της από το ένα συμπέρασμα στο άλλο βρίσκει κάποια νέα θεωρητική ή πρακτική αλήθεια. α. του φωτός. Ο διαχωρισμός των χρωμάτων που συνθέτουν το λευκό φως. To λευκό φως αποτελείται από ακτινοβολίες με όλα τα μήκη κύματος του ορατού φάσματος και σε καθένα από αυτά αντιστοιχεί ένα χρώμα. Αν σε ένα πρίσμα πέσει μια λεπτή δέσμη λευκού φωτός, τότε το φως όχι μόνο εκτρέπεται, αλλά και αναλύεται σε μια έγχρωμη συνεχή ταινία (φάσμα του λευκού φωτός). Η α. του φωτός οφείλεται στο ότι o δείκτης διάθλασης του υλικού είναι τόσο πιο μεγάλος όσο πιο μικρό είναι το μήκος κύματος, με αποτέλεσμα οι διάφορες ακτίνες ανάλογα με το μήκος κύματός τους να εκτρέπονται κατά διαφορετικές γωνίες. Στην α. του φωτός οφείλεται ο σχηματισμός του ουράνιου τόξου (διάθλαση και α. του ηλιακού φωτός από τα σταγονίδια της βροχής) και του φωτεινού κύκλου (άλως) που μερικές φορές περιβάλλει τον Ήλιο και τη Σελήνη (α. του φωτός εξαιτίας της περίθλασης στα σταγονίδια και τους παγοκρυστάλλους ορισμένων νεφών). εργαστηριακές α. Βλ. λ. αναλύσεις, κλινικές. μαθηματική α. Μία από τις τρεις κύριες υποδιαιρέσεις των μαθηματικών (οι άλλες είναι η άλγεβρα με την αριθμητική και η γεωμετρία με την τοπολογία). Οι πρώτες βασικές της έννοιες είναι της σειράς, της ακολουθίας, της συνάρτησης, της παραγώγου και του ολοκληρώματος. Κλάδοι της είναι: 1. Η αρμονική α. που είναι η διαδικασία ανάλυσης ενός πολύπλοκου περιοδικού φαινομένου σε πολλά απλούστερα προβλήματα. Αν η α. αυτή επεκταθεί και σε μη περιοδικά φαινόμενα, τότε το πλήθος των απλών προβλημάτων είναι μη αριθμήσιμο. Στον κλάδο αυτό σημαντική υπήρξε η συνεισφορά των Φουριέ, Ντιρισλέ, Παρσεβάλ, Φανόν κ.ά. Άλλοι κλάδοι της μαθηματικής α. είναι η αναλυτική θεωρία αριθμών, η διανυσματική και τοννιτική α., οι συνήθεις διαφορικές εξισώσεις, οι διαφορικές εξισώσεις με μερικές παραγώγους, η αριθμητική α., οι ολοκληρωτικές εξισώσεις, η ασυμπτωτική α. και η θεωρία μεταβολών. 2. Η μιγαδική α. που μελετά τις μιγαδικές συναρτήσεις μιας ή περισσοτέρων μιγαδικών μεταβλητών. Ο πρώτος που εισήγαγε τον όρο μιγαδικός αριθμός και μερικές βασικές έννοιες για τις μιγαδικές συναρτήσεις ήταν ο Γκάους. Η θεωρία των μιγαδικών συναρτήσεων θεμελιώθηκε από τον Κοσί. Στη μ.α. βασική επίσης υπήρξε η προσφορά του Ρίμαν. 3. Η πραγματική α. που ξεκινά από τον διαφορικό και ολοκληρωτικό λογισμό. Στον κλάδο αυτό σημαντική υπήρξε η προσφορά του Νεύτωνα, του Λάιμπνιτς, του Νταλαμπέρ, του Βάιερστρας, του Μπολζάνο, του Κοσί, του Ρίμαν, του Λεμπέση και άλλων επιστημόνων. 4. Η συναρτησιακή α., η οποία αφορά τη μελέτη των απεικονίσεων που ορίζονται σε συναρτησιακούς χώρους. Οι απεικονίσεις αυτές, όταν έχουν πεδίο τιμών το σύνολο των πραγματικών ή μιγαδικών αριθμών, λέγονται συναρτησιακά και, όταν έχουν πεδίο τιμών έναν χώρο των συναρτήσεων, λέγονται τελεστές. Στην ειδική περίπτωση που ένας τελεστής έχει πεδίο τιμών και ορισμού το ίδιο σύνολο συναρτήσεων τότε λέγεται μετασχηματισμός, γιατί μετασχηματίζει μία συνάρτηση σε μια άλλη συνάρτηση του ίδιου χώρου. Σημαντικές στον κλάδο αυτό υπήρξαν οι εργασίες των μαθηματικών Βολτέρα, Ασκόλι, Ανταμάρ, Μπορέλ, Αρτζελά, Χίλμπερτ, Μπάναχ κ.ά. Η σ.α. βρίσκει εφαρμογή στη στατιστική μηχανική, σε ορισμένα προβλήματα εξισώσεων, στις στοχαστικές διαφορικές και ολοκληρωτικές εξισώσεις, στην κβαντική θεωρία των πεδίων κ.α. οικονομική α. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιεί η οικονομική επιστήμη για να μελετήσει τις διαρθρωτικές σχέσεις, τις σχέσεις αιτίου και αποτελέσματος και τις τοπικές και χρονικές συσχετίσεις που χαρακτηρίζουν τα οικονομικά φαινόμενα. Για να εκπληρώσει τις βασικές της λειτουργίες, η ο.α. χρησιμοποιεί την αναλυτική ή απαγωγική μέθοδο και την εμπειρική ή συνθετική μέθοδο. Με την πρώτη μέθοδο η διατύπωση νόμων και κανόνων συμπεριφοράς σχετικά με τη λειτουργία των οικονομικών φαινομένων προκύπτει λογικά από ορισμένες υποθέσεις του ερευνητή σχετικά με τον τρόπο διαμόρφωσης των φαινομένων, ενώ στη δεύτερη μέθοδο οι νόμοι και οι κανόνες διαμορφώνονται ύστερα από συστηματικές και επαναλαμβανόμενες εμπειρικές παρατηρήσεις. Ανάλογα με την κλίμακα στην οποία αποβλέπει η ο.α. διακρίνεται σε μικροοικονομική, που έχει επίκεντρό της τις οικονομικές δραστηριότητες των ατόμων, και μακροοικονομική, που ενδιαφέρεται βασικά για τα συνολικά μεγέθη της οικονομίας (εθνικό εισόδημα, εθνική κατανάλωση, εθνική αποταμίευση κλπ.). Από την άποψη της μεταβολής και της εξέλιξης των φαινομένων, η ο.α. διακρίνεται σε δυναμική, αν στο πρόβλημα που ερευνάται υπεισέρχεται και ο παράγοντας χρόνος, και στατική, αν αντιμετωπίζονται τα φαινόμενα όπως έχουν σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Η ο.α., ανάλογα με τη μορφή της, χαρακτηρίζεται λογική ή μαθηματική. Στη δεύτερη περίπτωση η μαθηματική έκφραση αποβλέπει στη διατύπωση των προβλημάτων και των λύσεων της οικονομικής έρευνας με μεγαλύτερη σαφήνεια. Τα μαθηματικά κάνουν δυνατή την ερμηνεία πολύπλοκων σχέσεων με τρόπο εύληπτο και βοηθούν στις γενικεύσεις της εμπειρικής έρευνας. τεχνική και βιομηχανική α. Πολυάριθμες τεχνικές και βιομηχανικές μέθοδοι παραγωγής απαιτούν συνεχείς ελέγχους των πρώτων υλών και των προϊόντων. Γι’ αυτό τον σκοπό έχουν τεθεί σε εφαρμογή πρότυπες μέθοδοι και όργανα που επιτρέπουν να εκτελούνται ταχύτατα και απλά α. σε σειρά. Πραγματικά, γίνεται προσπάθεια να εκτελούνται οι α. αυτές με τη βοήθεια συσκευών εντελώς αυτόματων, που λειτουργούν χωρίς προσωπικό και με ταχύτητα πολύ υψηλή· κάποτε φτάνουν στην τάξη των εκατό α. την ώρα. Οι αυτόματες συσκευές έχουν και το πλεονέκτημα ότι παρεμβαίνουν αμέσως για τη διόρθωση τυχαίων ανωμαλιών σε μια πορεία παραγωγής και μπορούν ακόμα να πραγματοποιούν συνεχώς α., επιπλέον και περιοδικές. Εξάλλου, διάφορες αυτόματες συσκευές μπορούν συγχρόνως να είναι συνδεδεμένες με έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή, που ελέγχει την πορεία της παραγωγής. χημική α. Σύνολο μεθόδων και τρόπων που οδηγεί στην πιστοποίηση των χημικών ενώσεων, με προσδιορισμό των επιμέρους συστατικών τους. Η χ.α. διακρίνεται κυρίως στη μακρο-, ημιμικρο-,και μικρο- α., ανάλογα με τη χρήση ολικής ποσότητας της τάξης των δέκα γραμμαρίων, ενός γραμμαρίου και ενός δεκάτου του γραμμαρίου, αντίστοιχα, της ουσίας που πρόκειται να αναλυθεί. Σε άλλη περίπτωση, αν με τη χ.α. πρέπει να χαρακτηρίσουμε την ποιότητα των συστατικών μιας ουσίας ή να προσδιορίσουμε την ποσότητα, μιλάμε για ποιοτικήποσοτική α. Εάν η προς εξέταση ουσία είναι ανόργανης φύσης, εφαρμόζονται τα σχήματα-πρότυπα της ανόργανης α. και εάν είναι οργανικής φύσης τα αντίστοιχα της οργανικής α. Η α. μπορεί να γίνει με τις καθιερωμένες μεθόδους του χημικού εργαστηρίου, που ήδη έχουν τεθεί σε εφαρμογή από τις αρχές του 20ού αι., ή με τη βοήθεια πολυάριθμων επιστημονικών οργάνων· έτσι θα έχουμε την κανονική α. και την ενόργανηα. (με επιστημονικά όργανα)·γενικότερα όμως εφαρμόζεται μεικτή πορεία α. που ποικίλλει ανάλογα με τα όργανα που υπάρχουν για την πραγματοποίησή της. Η ποιοτική α., ανόργανη ή οργανική, αποτελείται από την προκαταρκτική και την καθαρήα. Η προκαταρκτική α. συνίσταται στη συγκέντρωση οργανοληπτικών δεδομένων, όχι όμως στη συγκέντρωση μερικών φυσικοχημικών δεδομένων, όπως είναι π.χ. το ειδικό βάρος, η διαλυτότητα στο νερό, το στερεό υπόλειμμα, το υπόλειμμα καύσης, το χρώμα που ενδεχομένως εμφανίζει στη φλόγα, το σημείο τήξης ή βρασμού, η μικροσκοπική παρατήρηση. Αυτές οι δοκιμασίες χρειάζονται ακόμα και για να πιστοποιήσουμε εάν εξετάζουμε οργανική ή ανόργανη ουσία (π.χ. η ενδεχόμενη απανθράκωση ή το μελάνωμα ενός δείγματος που υποβάλλεται σε έντονη θέρμανση υποδηλώνει την παρουσία οργανικού προϊόντος). 1. ανόργανη ποιοτική α.Μία ουσία που πρόκειται να εξεταστεί μπορεί να διαλυτοποιείται και ενδεχομένως μπορεί να αποχωρίζεται από αυτό που δεν διαλύεται ή που αφήνει αδιάλυτο υπόλειμμα. To διάλυμα που τυχόν παίρνουμε δοκιμάζεται διαδοχικά στην επίδραση της σειράς των γενικών αντιδραστηρίων, τα οποία δίνουν ιζήματα που μπορούν να διηθηθούν και τα οποία επιτρέπουν τον διαχωρισμό όλων των μετάλλων ή κατιοντικών στοιχείων σε έξι ομάδες. Ακολούθως, σε κάθε ομάδα τα απλά στοιχεία ανιχνεύονται με τη βοήθεια ειδικών αντιδραστηρίων, τα οποία παρέχουν χαρακτηριστικά ιζήματα ή χρώσεις. Τα ανιοντικά στοιχεία ανιχνεύονται με ανάλογα συστήματα. Το ενδεχόμενο αδιάλυτο υπόλειμμα που αναφέραμε στην αρχή διαλυτοποιείται τώρα με τη βοήθεια ισχυρών ανόργανων οξέων ή με βασιλικό ύδωρ και κατόπιν υποβάλλεται σε α. 2. ενόργανη ποιοτική ανόργανη α.Τα στοιχεία που περιέχονται στην ουσία που πρόκειται να εξεταστεί μπορούν εύκολα να ανιχνευθούν με τη βοήθεια ενός φωτόμετρου φλόγας (φλογοφωτόμετρο) ή με ένα φασματοσκόπιο που επιτρέπει την παρατήρηση χαρακτηριστικών φασμάτων. Από την ένταση των δεσμών ή γραμμών των φασμάτων εκπομπής μπορούν να ληφθούν και ποιοτικές ενδείξεις. Υπάρχει ακόμα η δυνατότητα να ανιχνευθούν τα απλά στοιχεία με βάση τις ακτινοβολίες που εκπέμπονται ύστερα από βομβαρδισμό της ουσίας με ουδετερόνια, αλλά η μέθοδος αυτή, που λέγεται α. με διέγερση, είναι στην πραγματικότητα περιορισμένης εφαρμογής εξαιτίας της πολυπλοκότητας των απαιτούμενων συσκευών. 3. ανόργανη ποσοτική α.Η α. αυτή, που πρέπει πάντα να θεωρείται μεταγενέστερη της ποιοτικής α., ακολουθεί δύο γενικές μεθόδους, που λέγονται σταθμικήβαρυμετρική και ογκομετρική α. Η σταθμική α. βασίζεται στην αρχή ότι όλα τα στοιχεία μπορούν να μετατραπούν σε αδιάλυτα παράγωγα που, ύστερα από επαρκή καθαρισμό και ξήρανση, μπορούν να ζυγιστούν με μεγάλη ακρίβεια, με ζυγό ακριβείας (αναλυτικός ζυγός). Η ογκομετρική α., εξάλλου, επιτρέπει τον ακριβή προσδιορισμό των κατιόντων και ανιόντων, με μετρήσεις όγκων, με μεγάλη προσέγγιση ακριβείας, των αντιδραστηρίων που χρειάζονται για να συμπληρωθεί μια καθορισμένη αντίδραση με το στοιχείο που ανιχνεύεται. Το τελικό σημείο των αντιδράσεων που γίνονται σε υδατικά διαλύματα εντοπίζεται με βάση τις αλλαγές του χρώματος, που ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να προκαλέσει η εξέλιξη αυτών των ίδιων των αντιδράσεων ή άλλες ουσίες, που εισάγονται στο διάλυμα γι’ αυτό τον σκοπό (δείκτες). 4. ενόργανη ποσοτική ανόργανη α.Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περισσότερο είναι η ηλεκτρόλυση, η πολαρογραφία, η χρωματομετρία, η φασματοφωτομετρία ή φασματοσκοπία. Γενικά, αυτές οι μέθοδοι είναι πολύ γρήγορες και δεν απαιτούν στην εκτέλεσή τους εξειδικευμένο προσωπικό. Μπορούν ακόμα να αυτοματοποιηθούν με σχετική ευκολία και να συνδυάζονται με ηλεκτρονικούς υπολογιστές. 5. οργανική ποιοτική α.Είναι σημαντικά πιο πολύπλοκη από την ανόργανη ποιοτική α. Τα συστατικά στοιχεία λαμβάνονται στα προϊόντα διάσπασης της ουσίας που εξετάζεται, μετά το λιώσιμό της με μεταλλικό νάτριο, και στις τυχόν τέφρες πύρωσής της. Η αναγνώριση των στοιχείων που αποτελούν μια οργανική ένωση προσφέρει, παρ’ όλα αυτά, πολύ λίγες ενδείξεις στην αποκάλυψη του τύπου της, γι’ αυτό θεωρείται αναγκαίο να ανιχνευθούν μερικές ομάδες ατόμων που γενικά λέγονται δραστικέςχαρακτηριστικές ομάδες. Δραστικές ομάδες, οι πιο κοινές, είναι το καρβοξύλιο (-COOH), το υδροξύλιο (-ΟΗ), οι αμινικές ομάδες (-ΝΗ₂), οι αμιδικές ομάδες (-CONH-), η αλδεϋδική ομάδα (-CHO), η κετονική ομάδα (>C = Ο), η διαζωομάδα (- Ν = Ν -) και οι οξυαιθυλενικές ομάδες (- CH₂ - Ο - CH₂ - CH₂ - Ο - CH₂ -). Με κατάλληλες αντιδράσεις μπορούν μετά να ανιχνευθούν οι αρωματικοί πυρήνες, οι διπλοί και τριπλοί δεσμοί και άλλες λεπτομέρειες χρήσιμες στην περίπτωση της ουσίας που εξετάζεται. Προχωρούμε ακόμα και στον ποσοτικό προσδιορισμό των στοιχείων (γενικά του άνθρακα και του οξυγόνου) και καταλήγουμε στον πραγματικό μοριακό τύπο με τη βοήθεια του στοιχειομετρικού υπολογισμού. Έχοντας τον μοριακό τύπο και τα δεδομένα που συγκεντρώνονται κατά την ανίχνευση των δραστικών ομάδων, προσπαθούμε τώρα να επανακατασκευάσουμε τον δομικό τύπο, επαληθεύοντας τις ενδεχόμενες υποθέσεις με σύγκριση των φυσικοχημικών δεδομένων που συγκεντρώσαμε με εκείνα που είναι γνωστά στη βιβλιογραφία για την προτεινόμενη ένωση. Φυσικά, η α. γίνεται περισσότερο πολύπλοκη όταν μας δίνεται όχι μια απλή οργανική ένωση, αλλά ένα μείγμα δύο ή περισσοτέρων ουσιών. Στην περίπτωση αυτή, είναι απαραίτητο να προβούμε προηγουμένως στον διαχωρισμό των συστατικών του μείγματος με διάφορες τεχνικές, από τις οποίες οι πιο κοινές είναι η κλασματική απόσταξη, η κλασματική κρυστάλλωση, η εκχύλιση, η φυγοκέντρηση και η παρασκευαστική χρωματογραφία. 6. ενόργανη ποιοτική οργανική α.Η δυσκολία και το πολύπλοκο της κλασικής οργανικής α. ευνόησαν πάρα πολύ τη διάδοση των συσκευών που επιτρέπουν τη γρήγορη πιστοποίηση των οργανικών ενώσεων και των δραστικών ομάδων. Οι μέθοδοι που χρησιμοποιούνται περισσότερο είναι η υπέρυθρη φασματογραφία, η φασματοσκοπία, η φασματοφωτομετρία, η με ακτίνες X περίθλαση, η κλασική χρωματογραφία (σε στήλη ή πάνω σε χαρτί), η χρωματογραφία σε λεπτή στιβάδα και, τέλος, η χρωματογραφία σε αέρια φάση ή αεριοχρωματογραφία. Η τελευταία αυτή μέθοδος έχει αποδειχτεί εξαιρετικά πρακτική, επειδή επιτρέπει τη γρήγορη ανίχνευση όλων των πτητικών ουσιών, καθώς και εκείνων που μετατρέπονται σε πτητικές ουσίες. 7. οργανική ποσοτική α.H οργανική ποσοτική α. είναι σχετικά πιο απλή από την ποιοτική επειδή, όταν επιτευχθεί η πιστοποίηση της φύσης της ουσίας που εξετάζεται, τότε είναι δυνατόν να προσδιοριστεί ποσοτικά με βάση τις ποσοτικές αναλογίες ενός από τα στοιχεία που την αποτελούν ή μιας δραστικής ομάδας που περιέχεται σε αυτήν. Εξάλλου, μερικές από τις μεθόδους ενόργανης ποιοτικής α., όπως π.χ. η φασματοφωτομετρία ή η αεριοχρωματογραφία, δίνουν επίσης και τις ποσοτικές τιμές των ενώσεων ή των επιμέρους ομάδων που έχουν πιστοποιηθεί. 8. εφαρμοσμένη χημική α.Πρόκειται για ένα σύνολο μεθόδων που εφαρμόζονται για τον έλεγχο όλων των βιομηχανικών προϊόντων και των ειδών διατροφής, δηλαδή για τον ακριβή προσδιορισμό των εμπορευματολογικών χαρακτηριστικών τους. Γενικά, πρόκειται για μεθόδους που προέκυψαν από εκείνες της γενικής χρήσης και εφαρμόζονται κατάλληλα για τις απλές απαιτήσεις ή για μεθόδους πιο απλές με μεγαλύτερα όρια προσέγγισης. Η εφαρμοσμένη χημική α. των προϊόντων διατροφής προσδιορίζεται ακριβέστερα με τον όρο βρωματολογική (βρωματοχημεία) και περιέχει και όλες τις ειδικές μεθόδους για την πιστοποίηση των νοθειών και των παραποιήσεων. Τα αντιδραστήρια που διακρίνονται στα ράφια αυτού του εργαστηρίου χημικών αναλύσεων είναι χρήσιμα για την ανόργανη ανάλυση και ειδικά για τον προσδιορισμό ορισμένων στοιχείων (φωτ. Ifi). Ογκομετρικές φιάλες και ογκομετρικοί κύλινδροι: γυάλινα όργανα, χρήσιμα για τη χημική ανάλυση. Εργαστήριο για κανονική ανάλυση (βιομηχανική) ελέγχου· μπροστά διακρίνονται οι συσκευές Μάρκουσον για τον προσδιορισμό της υγρασίας με αζεοτροπική απόσταξη με ξυλόλιο (φωτ. Pye-Unicam). Εργαστήριο για ενόργανη ανάλυση· μπροστά διακρίνεται το αυτόματο φασματοφωτόμετρο (φωτ. Pye-Unicam).

* * *

η (AM ἀνάλυσις) [ἀναλύω]

1. διάλυση, χωρισμός συνθέτου πράγματος (συνόλου, ουσίας κ.λπ.) στα απλά συστατικά στοιχεία του

2. (στα Μαθ.) μέθοδος επιλύσεως προβλήματος δι' αναλύσεως των όρων του

3. (στη Φιλοσ.) χωρισμός τών στοιχείων από τα οποία αποτελείται κάτι σύνθετο (αντίθ. τού σύνθεση)

4. (στη Λογ.) αναγωγή ενός όλου στα απλά στοιχεία του, χωρισμός σε απλές έννοιες

νεοελλ.

1. (για γραπτό λόγο) η διάκριση τών στοιχείων από τα οποία αποτελείται και η εμπεριστατωμένη εξέταση και αξιολόγησή του συνολικά και λεπτομερειακά

2. προσεκτική εξέταση, διερεύνηση

3. λεπτομερής εξήγηση, διασάφηση τών λόγων κάποιου από τον ίδιο

4. λειώσιμο, διάλυση

5. (στη Γραμμ.) α) γραμματική ανάλυση

η διαίρεση μιας προτάσεως στα συστατικά στοιχεία της

β) λογική ανάλυση

η διαίρεση τού λόγου σε προτάσεις

αρχ.-μσν.

χωρισμός, αποχωρισμός τής ψυχής (από το σκήνωμα), θάνατος

||αρχ.

1. αφαίρεση, ελευθέρωση, απαλλαγή

2. λύση προβλήματος

3. οπισθοδρόμηση.